De erfgenamen van heer Ghijsel Back

Drs L.F.W. Adriaenssen

§ 10. Van den Heuvel te 's-Hertogenbosch

I. DIERCK DIERCXSS VAN DEN HOEVEL¹ trouwde met een van de erfgenamen van heer Ghijsel Back: Henricxken Henrics van den Beverdyck.² Zij was een dochter van Henric Wellens van den Beverdyc alias Coppens en Yken Aernts van Laerhoven ex matre Back. Dierck was een zoon van Dierck Henrick Henrick Corstiaens van den Hoevel en van Aleyt Reynen Aelbert Loyen. Hij werd in 1475 poorter van Den Bosch en oefende daar het vak van glazenmaker uit. Henricxken zijn vrouw is op 13 januari 1529 te 's-Hertogenbosch overleden.

Hun kinderen waren:

1.	Aert Diercxss van den Hovel.
2.	Hanrick Diercxss van den Hoevel.
3.	Jan Diercxss van den Hovel, volgt onder II op pagina 252.

251

Anthonis Dirckss van den Hovel.

Reynier Dircxss van den Hovel.

Gerrit Diercxss van den Hoevel trouwde met Cristyn Henricxss Pelgrom³, dochter van mr Henrick Gerits Pelgrom van Driel en van Lysbeth Jans Wytmeri. Zij hadden twee kinderen:⁴

A.	Henrick Gerits van den Hoevel, geboren in 1515. Hij trouwde met Marie Amelis van Ampstel.⁵
B.	Ydeken Gerits van den Hoevel, geboren in 1517.

Aleyt Dierckss van den Hoevel.

Geertruyt Dirckx van den Hoevel trouwde met Willem Henricx de Raet, weduwnaar van Lysbeth dochter Willem Kethelers Aelbrechts. Op zijn kinderen Dirck en Lysbeth, in 1522 en 1524 in het eerste en het tweede bed geboren, vestigde hij in 1528 lijfrenten ten laste van de stad Den Bosch.⁶

II. JAN DIERCKXS VAN DEN HOEVEL⁷ is omstreeks 1470 geboren. Hij trouwde met Aleyt Engberts Luedincx⁸, een dochter van de Bossche schepen Engelbrecht Jans Luedincx van Uden. Zij woonden in de Lange Putstraat in Den Bosch. Aleyt overleed in 1567 en was toen al minstens tien jaar weduwe. Haar kinderen gingen in 1559 een erfdeling aan.⁹

Het waren:

1.	Mr Dierck Janssen van den Hoevel¹⁰ is ongeveer in 1499

252

geboren. Hij studeerde sinds 1518 aan de universiteit van Leuven¹¹, maar onbekend is in welke kunst hij zich bekwaamde. In 1549-1552 kocht hij een huis in de Bossche Verwerstraat¹², in 1572 verkocht hij in die straat het huis 'de Blauwe Hand', waarvan de kinderen van zijn broer Lenaert en zijn zus Eyrabert mede-eigenaars waren.¹³ Meester Dierck was voor 1559 proviseur van het ar me-vrouwenhuis van Agnes van den Broeck.¹⁴ Tijdens de politieke go ds diens t woelingen in het begin van de Tachtigjarige Oorlog diende hij in een gereformeerd noodvendel.¹⁵ Hij had twee kinderen uit zijn huwelijk met Jenneken¹⁶ dochter Peter Peters Goetstouwen die Molder bij Elizabeth Jan Berkelmans alias die Bye:¹⁷

A.	Geburch mr Dierckxs van den Huevel, die in eerste echt trouwde met jonker Adolph van Honsselaer en in tweede met Johan de Swaeve.
B.	Anna mr Dircks van den Heuvel, gehuwd met Johan de Boys.

Geraert Jans Dirck Henricxsoen van den Hoevel, volgt onder III op pagina 255.

Henrick Jan Dirckss van den Huevel trouwde met Elyzabeth Henrick Stappaerts.¹⁸ In 1562 gingen de volgende kinderen,

253

- van wie in 1559 Hanrick mondig en de overigen minderjarig waren -, een erfscheiding aan:

Hanrick Hanrickss van den Hoevel.

Eymbert Henricss van den Heuvel.

Jan Henrickss van den Heuvel, bij Margriet Willems de Haen vader van de volgende kinderen, die gegoed waren te Empel en Kessel:¹⁹

AA.	Eymbert Jan Henricxss van den Heuvel²⁰, in 1614 woonachtig te Bokhoven, in 1617 te 's-Hertogenbosch.
BB.	Willem Janssen van den Heuvel te Bokhoven.

Dierck Henricxss van den Huevel.

Heylken Henricks van den Heuvel.

Eymbertken Jan Dirckss van den Huevel was gehuwd met Lambert Gysbert Claess van Goederheyl.²¹ Zij hadden minstens een kind:

Elysabeth Lamberts van Goederheyl, gehuwd met Aert Willem Heymans. Hun dochter Marie trouwde met Hans Wilborts van den Nyeuwenhuysen alias Brouwers²² te Diessen, aldaar woonachtig bij de kerk; Hans' en Maries zoon Wilbort van den Nieuwenhuysen werd priester en was als zodanig kandidaat voor het vruchtgebruik van de geestelijke erfenis van heer Ghysel Back.

Mr Claes van den Huevel²³, geboren in 1519, leefde in 1559 niet meer, zodat zijn onmondige dochters Cornelia en Elisabeth in zijn plaats in de erfenis traden van Jan Dierckxss van

254

	den Huevel. Hij had te Leuven gestudeerd en was daar op 2 april 1541 gepromoveerd tot meester in de vrije kunsten.²⁴
6.	Lenaert Jan Dircxss van den Hovel was in 1559 de vader van de onmondigen Lenaert Lenaerts van den Hovel (3 jaar oud) en Dierck Lenaerts van den Hoevel.²⁵ In 1577 heten de kinderen van wijlen Lenaert bij wijlen Geertruda: Lenaert (21 jaar) en Jan (onmondig).²⁶
7.	Katheryn Jans Diercx van den Huevel is in 1508 geboren. In 1528 kocht haar vader een lijfrente voor haar²⁷, maar bij de deling van diens nalatenschap in 1559 wordt zij niet genoemd.

III. GEERAERT JAN DIRCKSS VAN DEN HUEVEL²⁸ was de vader van ten minste:

1.	Embrecht Geerartss van den Hovel, volgt onder IV op pagina 255.
2.	Jan van den Hovel Gerarts den ouden²⁹, in 1588 proviseur van het Sint-Annavrouwengasthuis te 's-Hertogenbosch.³⁰
3.	Jan Gerarts van den Hoevell den jongen, hier opgevoerd omdat de voorgaande senior heette.
4.	Gerit Geritss van den Heuvel.³¹

255

IV. EMBRECHT GEERARTSS VAN DEN HOVEL³² trouwde met Jenneken Robbrechts³³, die in 1563 was geboren uit het huwelijk van Willem Robbrechts en Anneken van Middegael.

Hun kinderen waren:³⁴

1.	Heer Geeraerd van den Hovel³⁵ (geboren rond 1596) studeerde te Leuven, werd priester en trad in bij de Bossche fraters. Na de opheffing van het fraterhuis (1617-1625) was hij seculier en werkte hij als kapelaan van de Sint-Jacobskerk te 's-Hertogenbosch in de zielzorg.
2.	Willemken Embrechts van den Hovel.

256

Noten
1.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1213, f 78v, 1443. R 1240, f 250, 1471. R 1243, f 203v, l 474. R 1247, f 279v, 1478. R 1251, f 96, 1482. R 1252, f 8, 1482; f 471, l 483. R 1254, f 275, 1485. R 1255, ff 140 en 252, 1486.
2.	Katholieke Universiteit Tilburg, Brabanticaverzameling, handschriftenverzameling Provinciaal Genootschap D-19-d, no 342. Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1250, f 213v, 1480.
3.	J.Th.M. Melssen, „Een Bossche familie zwermt uit...", De Brabantse Leeuw, XXVI (1977) i.l.
4.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, oorkonden ver zameling inv. Sassen no 767, l juli 1533.
5.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1412, f 557, 14 januari 1578; f 553, 17 februari 1578.
6.	Gemeentearchief, Aanwinsten 7851, f269.
7.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1328, f 322v, 17 mei 1537.
8.	Rijksarchief 's-Hertogenbosch, Raad van Brabant 1322, f VI. Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1327, f239, 31 mei 1538. R 1372, f 339v, 8 juli 1557. H.J.M, van Rooij, Het oud-archief van het Groot-Ziekengasthuis te 's-Hertogenbosch (3 dln; 's-Hertogenbosch, 1963) II, 300, no 3653.
9.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1845, f553, 20 november 1559.
10.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1374, f 171v, 13 januari 1557. R 1372, f 339v, 8 juli 1557. R 1376, f 258, 9 mei 1559. Rijksarchief 's-Hertogenbosch, Raad van Brabant 1322, f VI.
11.	A. Schillings, Matricule de l'université de Louvain, dl III (Bruxelles, 1958) 591, no 303.
12.	A.F.O. van Sasse van IJsselt, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars en bewoners in vroegere eeuwen. Aanteekeningen uit de Bossche schepenprotocolïen loopende van 1500-1810 (3 dln; z.pl., z.j.) II, 307.
13.	Van Sasse van IJsselt, o.c., II, 183.
14.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1376, f414, 5 oktober 1559.
15.	P. Cuypers van Velthoven, Documents pour servir a l'histoire des troubles religieux du XVIme siècle dans le Brabant Septentrional. Bois-le-Duc 1566-1570 {Bruxelles, 1858) 362. Het is verleidelijk hem te vereenzelvigen met Dirick Hoevel alias Glaesmaker uit Nijmegen, wiens bezit door de Bloedraad werd gekonfiskeerd (A.L.E. Verheyden, Le Conseil des Troubles. Liste des condamnés (1567-1573) (Bruxelles, 1961) 231).
16.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1328, f 332, 7 januari 1537. R 1329, f 29, 17 december 1538.
17.	Van Sasse van IJsselt, De voorname huizen, II, 308.
18.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1490, f 237v, 21 februari 1615.
19.	Gemeentearchief's-Hertogenbosch, R 1458, f 278v, 15 februari 1612 (de wederhelft van hun land te Empel wordt bezeten door Henricxken van den Heuvel). R 1491, f 139, 4 januari 1616. R 1492, f 12v, 16 april 1616. R 1529, f 39v, 9 november 1617.
20.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1461, f 131, 13 januari 1614. R 1490, f 237v, 21 februari 1615. G.M. van der Velden, Het memoriaal van abt Jan Moors 15 november 1634 - 23 juni 1637 (Averbode, 1980) 275.
21.	Van Sasse van IJsselt, De voorname huizen, II, 182.
22.	L.F.W. Adriaenssen, Non omnia possumus omnes. Genealogie van het geslacht Van den Nieuwenhuysen 1400-1800 ('s-Hertogenbosch, 1988) 313 e.v.
23.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, Aanwinsten 7851, f 245v, 1528.
24.	Schillings, Matricule de l'université de Louvain, IV, 188, no 139. E. Reusens, „Promotions de la faculté des arts de l'université de Louvain. 1428-1797", Analectes pour servir a l'histoire ecclésiastique de la Belgique, II (1865) 329, no 44.
25.	In 1625 worden in een adem Dierck Lenaerts en Gerit Geritss van den Heuvel genoemd, zonder dat duidelijk wordt of eerstgenoemde ook Van den Heuvel heette {Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, N 2664, ongef., 3 juni 1625).
26.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1412, f 461, 27 juli 1577.
27.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, Aanwinsten 7851, f 245v.
28.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1329, f 29v, i.m. 11 februari 1615. R 1372, f 339v, 8 juli 1557. R 1411, f 237v, 5 december 1567. R 1412, f 461, 27 juli 1577.
29.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1430, f 13v, 22 juni 1590.
30.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1406, f 256v, 20 december 1588.
31.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, N 2664, ongef., 3 juni 1625.
32.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1416, f 15, 20 januari 1587. R 1430, f 13v, 22 juni 1590.
33.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, Aanwinsten 7851, f 582, 1581.
34.	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch, R 1535, f 319v, 19 april 1624.
35.	L.F.W. Adriaenssen, „De gerechtigden tot het Bacx-koorke in de Sint Jan tot de reductie van Den Bosch", De Brabantse Leeuw, XXXIV (1985) 157, 158.

De Brabantse Leeuw 39 (1990) 251-256

De erfgenamen van heer Ghijsel Back

Op deze pagina

Zie ook